BİLGİSAYAR ARIZALARINDA BASİT ÇÖZÜM YOLLARI

Bilgisayarlar hassas ve kompleks cihazlardır. Eğer bilgisayar kullanıcısı isek onun hakkında bildiğimiz her detay bir gün karşımıza çıkabilir. Bu açıdan bakıldığında bir çok insan bu kompleks cihazlara korkulu gözlerle bakmaktadır. Bu korkuya cihazın kompleks olması sebeb oluyor olsada bu korkuyu aşağıdaki bilgiler ile bir nebze azaltıp kendi işimizi kendimizin görmesini sağlayacak bilgileri sizlerle paylaşacağız.

Aktif bir bilgisayar kullanıcısı iseniz bilgisayar arızaları ile karşılaşmanız kaçınılmazdır. Peki böyle bir durumda ne yapardınız? Bilgisayarınızı yüklenip bilgisayarcının yolunu tutmaktan başka bir seçeneğiniz olsun istiyorsanız yazımızın detaylarını okumaya başlayabilirsiniz. Bu yazının her bir kelimesi tecrübeler sonrasında yazılmıştır. Denenmiş ve görülmüştür.

Bilgisayar da ortaya çıkan arızalar belli başlı arızalardır. Bunları başlıklar altında inceleyelim.

Bilgisayar monitörünüzün üzerinde bir takım izler ve lekeler beliriyor ise sürekli açık kalan monitörünüzün pikselleri aynı görüntüyü sürekli göstermekten bozulmuş demektir. Bu izler daha önce sürekli açık kalmış görüntüye dair izlerdir. Bu noktaya gelmiş bir monitörü tamir etmek gibi bir şansınız pratik olarak yoktur.

Monitörünüze gelen görüntü olması gerektiğinden kalitesiz mi ? Ekran kartınız ve monitörünüz son derece kaliteli ama buna rağmen bilgisayarınızda olması gereken görüntü kalitesini alamıyormusunuz? Bu durumda aklınıza derhal görüntü kablosu gelmeli. Yuvasına iyi oturup oturmadığını kontrol edin. Her şey normal görünüyorsa yeni ve kaliteli bir görüntü kablosu ile bilgisayarınızı deneyin. Muhtemelen probleminiz çözülecektir. Piyasada ki bazı ürünler ( görüntü kablosu) ihtiyacı karşılamayacak kadar kalitesiz olabilmektedir. Bu durumda aklınıza hiç gelmeyecek sıkıntılar ile karşılaşabiliyorsunuz.

Monitörünüze gelen görüntü gidip geliyormu ? Renkler bazen sararıyormu? Buna neden olabilecek bir çok etmen vardır. Öncelikle görüntü kablosunun bilgisayara ve monitöre tam oturduğundan emin olun. Eğer soket yerine tam oturmuş ve de kablo sıkıntı çıkarmayacak kadar kaliteli ise iki seçeneğimiz kalıyor. Bunlardan birincisi ekran kartınız ölmek üzere. Bu durumda hemen ekran kartını çıkarın ve üzerinde ki fanın(eğer varsa) rahatça dönüp dönmediğinden emin olun. Eğer dönmüyorsa bilgisayarınızı daha fazla kullanmadan fanı değiştirin. Değiştirmezseniz ekran kartı aşırı ısıdan zarar görecektir(lehim kopması). Ekran kartınız sağlam ise ikinci etken monitörün kendisi olabilir. Bunu anlamak için monitörünüzü elinize alın ve bir tanıdığınızdan rica da bulunarak onun bilgisayarında bunu deneyin. Eğer problem devam ediyorsa monitörünüz arızalı demektir. Bu durumda ise yapacağınız şey basit; monitörü bir servise gönderip onarılmasını sağlamak yada yenisini tedarik etmek.

Bazen ekran kartları hiç ummadığınız arızalara yol açabilirler. Bu kartlar PCI yuvası diye tabir edilen slotlara takılı olduğu arızalandığında ana kartı etkileyip garip sıkıntılara yol açabilirler. Sırf ekran kartı arızaları yüzünden bazen anakartlar bile bilmeden çöpe gidebilir. Bu durumu size kısaca açıklayalım. CPU , ram hatta bilgisayarın yedeğinin bulunduğu hardiski bilgisayara bağlamanıza rağmen bilgisayar bir kaç dakika sorna donuyorsa size tavsiyemiz PCI slotuna takılı ekran kartını çıkarıp bir de ekran kartsız denemeniz. Muhtemelen problem çözülecektir.

Bilgisayarınız her şeyi ile çalışıyor ama klavye veya mause dan komut veremiyorsunuz ! Bu durumda bilgisayarınızı açıp kapatın. Problem devam ediyorsa mause veya klavyenizin usb giriş portunu değiştirin. Tekrar açıp kapatın. Hala problem devam ediyorsa başka bir klavye veya mause ile deneyin. Eğer başka bir mause veya klavye ile çalışıyorsa fazla vakit kaybetmeden yeni bir mause veya klavye alın. Çünki mause veya klavyeniz bozulmuş demektir.</p>

Bilgisayarınız bir anda donuyormu ? Bilgisayarınız bir anda kapanıyormu ? Derhal bilgisayarın güç kablosunu çıkarın. Kasasını açın ve CPU üzerinde ki fanın rahatça dönüp dönmediğini kontrol edin. Daha da emin olmak için (elektrik şoku konusunda uzman değilseniz lütfen destek alın) bilgisayar kasası açık iken çalıştırın.

Fanın düzgün bir şekilde döndüğüne emin olun. Eğer fan düzgün bir şekilde dönmüyor, aşırı ses yapıyor ise derhal yenisi ile değiştirin.Diğer koşulda iyi soğutulmayan CPU bunları her zaman yapacaktır. Fan konusunda bir sıkıntı olmadığından emin iseniz probleminiz CPU ile ilgili değildir.

CPU çalışırken çok ciddi anlamda ısınır. Bu ısının dışarı atılması için CPU fanı kullanılır. CPU fanı finleri ile cpu arasında ısı iletiminin olması için araya termal macun adını verdiğimiz yarı çamur kıvamında bir materyal sürülür. Bu metaryelin ortalama 2 senede bir değişmesini tavsiye ediyoruz

İşletim sistemini yükledikten kısa bir süre sonra tekrar çöküyormu ? Mavi ekranlardan ne kadar çaba sarf etseniz de kurtulamıyor musunuz? Hardiski biçimlendirmek isteseniz de bunu yapamıyor musunuz? İşte bu belirtiler varsa harddiskiniz arızalı olabilir. Özellikle işletim sistemleri kendi kendine çöküyorsa (virüs kaynaklı olmadığından emin olarak) harddiskiniz arızalı olabilir. Eğer harddiskiniz arızalı ise genelde onun için yapabileceğiniz pek bir şey yoktur. Yapabileceğiniz en iyi şey değerli verilerinizi derhal kurtarmak olmalıdır. Daha sonra o diskten fazla vakit kaybetmeden kurtulun. Diğer koşulda işletim sistemi kurma tecrübeniz istemediğiniz kadar artacaktır.

Güç kaynağınız eğer “switch mode” değilse arızalanmaması için neden yok diyebiliriz. Güç kaynaklarının arıza sebebi %90 oranında elektronik kapasitelerdir. Sürekli enerji altında kalan bir bilgisayar güç kaynağı hiç ummadığınız kadar kısa sürede arızaya yol açabilir. Tecrübelerimize göre standart bir güç kaynağı günde 8 saat çalışmak koşulu ile ortalama 3 sene içinde arızalanmaktadır.

Güç kaynağının arıza belirtileri şunlardır ; bilgisayarınızı açmak istediğinizde hiç bir kıpırtı olmuyorsa ! Bilgisayarınızı kapatırken sağlam ve normal bir şekilde kapatmanıza rağmen açmak isteğinizde hiç bir komuta veya düğmeye yanıt vermiyorsa güç kaynağınız arızalanmış demektir. Yapmanız gereken derhal yeni bir güç kaynağı alıp denemektir. Genelde kondansatörün sürekli gerilime maruz kalmasından kaynaklanan bir arızadır.

Güç kaynakları bazen garip arızalarada sebep olabilirler. Bilgisayarınız bios açılış sayfasını geçerken bir anda kapanır , sonra tekrar açılmaya çalışabilir. Bazende bir iki gün çalışır. Ama bilgisayarınızın açılma esnasında (işletim sistemi açılması öncesi) sizi zıvanadan çıkaracak kadar açılıp kapanmaya başlamışsa güç kaynağınızı değiştirmenizin vakti gelmiş demektir. Güç kaynağı içindeki kondansatörlerin teknik olarak bitti anlamınada gelir.

Bilgisayarınızın saati hiç bilmediğiniz bir zamana geri dönüyorsa ! Bu durumda bios piliniz bitmiş demektir(buna sebep olan virüsler de vardır. Bu ihtimalin var olmadığını varsayıyoruz). Bios pili anakartınızın üzerinde bulunan zaman entegresine ve bios yongasına sürekli enerji sağlamakla görevlidir. Eğer pil biterse bu zaman entegresi çalışmayacağı için tarih entegrenin set değerine dönecektir.

Bilgisayarınız hiç bir şeye tepki vermiyorsa ! Güç kaynağını değiştirmenize rağmen bilgisayarınız hiç bir belirti vermiyorsa anakartınıza elveda demeye hazırlanın. Anakartların bozulması çok nadir bir arızadır ama her an başınıza gelebilir. Bu gibi durumlarda kartı kurtarmanın pek yolu yoktur. Bu durumlarda uzman desteği almanız yanlış karar vermenizi engelleyecektir.

Anakartlar marka ve modellerine fiziksel özellikleri değişen elemanlardır. Mesela kuzey köprüsüne bağlanmış olan soğutucu modelden modele değişiklik gösterir. Kuzey köprüsü ; ram , cpu gibi elemanların haberleşmesini kontrol eden bir entegre. Bu entegrenin yoğun çalışma sonrası ısınması üzerine bağlanan termal finlerle engellenmekte. Eğer bu finler kuzey köprüsünü herhangi bir sebepten yeterince soğutmuyorsa karşımıza tespiti zor olan arızalardan biri olan bir anda kapanma, yavaşlama ve benzeri garip durumlar gelir. Bu arızanın tespiti ciddi profesyonellik gerektirdiğinden genelde anakartlarımız çöpe gider.

Yukarıda size bilgisayar arızaları hakkında bir takım ipuçları verdik. Bu işlemleri yaparken elektrik şokuna karşı dikkatli olmanız gerekmekte. Elektrik konusunda yeterli bir bilginiz yok ise bilgisayar kasasının içini açmanızı tavsiye etmiyoruz.

İşletim sisteminizdeki dosyalar eğer hasar görmüş ise bilgisayarınız açılmayacaktır. İşletim sistemi dosyalarına hasar veren etkenler ise virüsler , donanım hataları , bilgisayarın düzgün kapatılmaması gibi bir çok etken sebep olabilir. Ama böyle bir durumla karşılaştığınızda (bilgisayarın sürekli kendini yeniden açmaya çalısması) işletim sistemini onarmayı deneyebiliriz. XP işletim sistemi için izlenecek yöntem aşağıdadır.

Onarım işlemi aslında CHKDSK yapmaktır. Bu işlemi yapıp sürekli kendini yeniden başlatan işletim sisteminizi kurtarma şansınız olabilir.

Xp onarımı için öncelikle XP kurulum cd’sini disk okuyucunuza yerleştirin. Bilgisayarı yeniden başlatın, siyah ekranda size bir uyarı gelecektir, “ön yükleme için bir tuşa basın” her hangi bir tuşa basın. Ön yükleme bittiğinde size bir soru daha sorulacaktır, “xp yi kurmak için enter’a basın” bunu da yapın. Ardından yazılım kullanım sözleşmesini okudup onayladığınız anlamına gelen F8 tuşuna basın. Size bir sonraki ekranda xp yi onarmak için R tuşuna basın opsiyonu olan bir seçenek gelecektir. O tuşa basın. Sonrasında ortaya çıkan DOS ekranına aşağıdaki işlemleri yapın.

Enter (tuş basımı)

cd.. (yazın)

Enter (tuş basımı)

cd.. (tuş basımı)

Enter (tuş basımı)

chkdsk /r (tuş basımı)

Enter (tuş basımı)

Bu işlemlerden sonra xp dosyalarınızı kurtarmak için bir takım işlemler yapacaktır. Bu işlemler bittikten sonra dos ekranına exit yazıp çıkış yaptıktan sonra işlemi tamamlamış olursunuz.